Tytuł:
Słowisień‘ Karola Szymanowskiego. Między logiką a ilustracyjnością

Autor:
Marcin Trzęsiok

Wydanie:
12 (2022)

Liczba odsłon: 403

Opublikowany:
2022
DOI:

10.34861/aspmuz12-21_slow-logik

Streszczenie

Wiersz Juliana Tuwima Słowisień składa się z dwóch strof. Pieśń Szymanowskiego ujęta jest w formę ABA’+koda. Wybór formy repryzowej zdaje się być motywowany szczególną interpretacją poezji Tuwima przez Szymanowskiego. Stawiam tezę, że kluczem do tej zagadki jest dialektyczna opozycja dnia (A) i nocy (B), znajdująca pojednanie z śpiewie słowika, któremu przypisane są atrybuty zarówno solarne jak i lunarne (A’). W tym świetle zrozumiała staje się hierarchia cezur: względnie ostre cięcie oddziela część A od B (dzień od nocy), natomiast przejście od B do A’ (ku słowikowi) jest miękkie, płynne, bo w repryzie łączą się wcześniejsze przeciwieństwa. Taki podział formy oraz związana z nim dialektyka organizuje także inne parametry utworu: harmonikę („ciepłe” centrum quasi-A7 w sekcji A, „zimne” centrum quasi-b-moll w sekcji B, synteza obu centrów w A’); melodykę partii wokalnej (rytmika sekcji A, motyw pentatoniczny sekcji B); metrorytmikę (polimetria sukcesywna z dominacją metrum 3/8 w sekcji A, metrum 4/8 w sekcji B, nałożenie 4/8 w partii śpiewu oraz 6/8 w partii fortepianu w sekcji A’).

KEYWORDS: Szymanowski, Słowisień, analiza, pieśń, hermeneutyka

ABY PRZECZYTAĆ CAŁĄ TREŚĆ — Pobierz dokument PDF