Tytuł:
Poziomy interpretacyjne struktur muzycznych intertekstualnie jawnych. Na przykładzie III Symfonii Pawła Mykietyna

Autor:
Anna Nowak

Wydanie:
2017

Liczba odsłon: 351

Opublikowany:
2017
DOI:
10.34861/aspmuz7-08_poz-interpre

Streszczenie

Tematem artykułu jest zagadnienie intertekstualności w dziełach słowno-muzycznych generowanych przez lub ze współudziałem struktur muzycznych. Analiza tego zagadnienia, skoncentrowana na sensach dzieła wyłaniających się w następstwie „interferencji i splotu wzajemnych powiązań”, wymaga zidentyfikowania jednostek intertekstualnie jawnych oraz zawiązujących się między nimi relacji intersemiotycznych zarówno w sferze lingwistyki, jak i poetyki dzieła muzycznego. Autorska interpretacja ekstratekstowych sensów dzieła proponuje ich badanie na czterech hierarchicznie zależnych poziomach: (1) struktur muzycznych intertekstualnie jawnych, (2) sensów semantycznych tychże struktur, (3) formy dzieła jako obszaru aktywizowania się tychże struktur oraz (4) sensu ideowego/kulturowego dzieła. W sferze fenomenów muzycznych strukturami intertekstualnie jawnymi mogą być figury fakturalno-brzmieniowe oraz jednostki formy muzycznej. Sfera znaczeń wymaga rozpoznania źródeł semiozy, funkcji semantycznych oraz kulturowych zapośredniczeń owych struktur, interpretowanych w oparciu o teorie R. Hattena, G. Genette’a, P. Kivy’ego. Na poziomie poetyki muzycznej unaocznienie relacji między poszczególnymi fenomenami muzycznymi i ich funkcji w kontekście całości dzieła stanowi podstawę interpretowania jego sensu w odniesieniu do teorii czołowych interpretatorów kultury postmodernistycznej: J.-F. Lyotarda, J. Derridy, G. Deluze’a, J. Baudrillarda.

Analizowana według powyższych założeń III Symfonia na alt solo i orkiestrę symfoniczną Pawła Mykietyna (2011) ujawnia w swojej strukturze liczne jednostki intertekstualnie jawne, jak również wzorce formalne i gatunkowe oraz techniki konstrukcji pozwalające określić kulturowy sens dzieła, w którym kompozytor podjął „śmiały dialog z postmodernizmem”. Polemiczna wobec tradycji koncepcja utworu (współdziałanie elementów kultury wysokiej z kulturą popularną — młodzieżową), ów prowokacyjny gest artysty, stanowi o miejscu i wartości III Symfonii Pawła Mykietyna w obszarze dzieł kultury ponowoczesnej.

SŁOWA KLUCZOWE: intertekstualność, poziomy interpretacyjne, Mykietyn, III Symfonia

ABY PRZECZYTAĆ CAŁĄ TREŚĆ — Pobierz dokument PDF