Tytuł:
Zachowane instrumentarium dawnego Gdańska — przyczynek do tematu

Autor:
Alina Mądry

Wydanie:
2012

Liczba odsłon: 577

Opublikowany:
2012
DOI:
10.34861/aspmuz2-03_zacho-instr

Streszczenie

Gdańsk był ważnym ośrodkiem kształtującym kulturę muzyczną Rzeczypospolitej w minionych wiekach. Świadczą o tym między innymi zachowane instrumenty, które budowane były przez budowniczych związanych z miastem lub na których muzykowano w tym mieście. W Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu zachowały się dwa instrumenty, które związane są z Gdańskiem. Mowa tu o cytarze lutniowej Johanna Goldberga oraz o klawikordzie Johanna Adolpha Hassa. Oba instrumenty stanowią ważne świadectwo muzykowania w dawnym Gdańsku. Lutnik i muzyk Johann Goldberg troszczył się o aktywne życie muzyczne w Gdańsku w XVIII wieku, cenił domowe muzykowanie wśród mieszczan i był jego propagatorem. Przyjaźnił się z najważniejszymi muzykami miasta. Fakt, że budował najprawdopodobniej przede wszystkim cytary lutniowe może świadczyć, że ten rodzaj muzykowania wśród mieszkańców XVIII-wiecznego Gdańska był popularny.

Z kolei klawikord Hassa nie dokumentuje samego budownictwa w Gdańsku, ale stanowi doskonały przykład, że do tego miasta sprowadzano instrumenty powstające w najlepszych europejskich warsztatach. W XVIII-wiecznych Niemczech jednym z czołowych ośrodków, w których budowano klawikordy, był Hamburg. Działała tam słynna rodzina Hassów. Tworzyli ją przede wszystkim ojciec Hieronymus Albrecht Hass (1689–1752) oraz jego syn Johann Adolph (1713–1771). Ich klawikordy były jednymi z najlepszych dostępnych w tym czasie w Europie. Zachowało się do dnia dzisiejszego w Europie 26 instrumentów z pracowni Hassów — 11 zbudowanych przez H. A. Hassa i 15 przez J. A. Hassa. Poznański egzemplarz jest 16 instrumentem młodszego z Hassów, co łącznie daje nam ogólną liczbę 27 zachowanych klawikordów z tej pracowni. Instrumenty wspomnianych twórców były bardzo cenione do końca XVIII wieku. Przedstawione treści dotyczące zarówno klawikordu Johanna Adolpha Hassa, jak i instrumentów Johanna Goldberga są kolejnym małym przyczynkiem uzupełniającym naszą wiedzę o dawnym gdańskim instrumentarium.

SŁOWA KLUCZOWE: Gdańsk, kultura muzyczna, instrumenty muzyczne, cytara lutniowa, klawikord, Johann Goldberg, Johann Adolph Hass

ABY PRZECZYTAĆ CAŁĄ TREŚĆ — Pobierz dokument PDF